BHP przy komputerze – nowe przepisy

Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 18 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe weszły w życie 17 listopada 2023.  Pracodawcy mają sześć miesięcy na dostosowanie stanowisk pracy do minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii określonych w nowym rozporządzeniu. W praktyce, pracodawcy powinni dokonać weryfikacji dotychczasowych stanowisk pracy w biurze. Z przepisów nie wynika obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikowi stacjonarnego monitora ekranowego w miejscu wykonywania pracy zdalnej.

Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitor ekranowe zawiera nową definicję stanowiska pracy pod którym należy rozumieć przestrzeń wraz z:

• wyposażeniem podstawowym, w tym monitorem ekranowym, klawiaturą, myszą lub innymi urządzeniami wejściowymi, oprogramowaniem z interfejsem dla użytkownika,
• krzesłem i stołem lub powierzchnią roboczą,
• opcjonalnym wyposażeniem dodatkowym, w tym stacją dysków, drukarką, skanerem, uchwytem na dokumenty, podnóżkiem.

Należy podkreślić, że nowe rozporządzenie uchyla pojęcie systemu komputerowego.

Z treści artykułu dowiesz się:

• czym są systemy przenośne,
• co oznacza usunięcie zwrotu zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi,
• czy pracodawca będzie musiał zapewnić szkła kontaktowe,
• jakie nowe obowiązki zaczną ciążyć na pracodawcach w związku z wejściem w życie Rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie bhp,
• jakie wymagania powinien spełniać monitor ekranowy,
• jakie uproszczenia wprowadza rozporządzenie względem klawiatur komputerowych,
• czy podnóżek należy się jedynie na życzenie?,
• jaki jest czas na dostosowanie stanowisk pracy do przepisów nowego rozporządzenia?

Systemy przenośne

Nowe rozporządzenie uchyla pojęcie systemu komputerowego. Nowe przepisy wprowadzają zasadę zgodnie, z którą rozporządzenie nie ma zastosowania do systemów przenośnych nieprzeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Usunięcie zwrotu zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi

Usunięcie z § 8 rozporządzenia zwrotu „zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi” nie oznacza, że rozporządzenie w tym nowe regulacje będą miały zastosowanie do wszystkich pracowników, niezależnie od czasu użytkowania w czasie pracy monitora ekranowego. Obecne jak również przyszłe regulacje będą miały zastosowanie w stosunku do pracowników użytkujących w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Szkła kontaktowe

Nowym rozwiązaniem jest obowiązek zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok lub szkieł kontaktowych – zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Nowy załącznik do rozporządzenia

Nowy kształt załącznika do rozporządzenia przewiduje, że w przypadku stosowania systemów przenośnych przeznaczonych do użytkowania na danym stanowisku pracy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy – w szczególności laptopów, stanowisko pracy powinno być wyposażone w monitor stacjonarny lub podstawkę zapewniającą ustawienie ekranu tak, aby jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu, oraz w dodatkową klawiaturę i mysz.

Zapewnienie przez pracodawcę wyposażenia w postaci monitora stacjonarnego lub podstawki ma być obligatoryjne dopiero w przypadku gdy dany system zostanie uznany za przeznaczony do użytkowania na danym stanowisku pracy – co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. 

Ergonomia monitora ekranowego

Zgodnie z przepisami zawartymi w rozporządzeniu zmieniającym monitor ekranowy powinien spełniać następujące wymagania:

• znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne,
• obraz na ekranie powinien być stabilny, bez migotania lub innych form niestabilności,
• jaskrawość i kontrast znaku na ekranie powinny być łatwe do regulowania w zależności od warunków oświetlenia stanowiska pracy,
• regulacje ustawienia monitora powinny umożliwiać pochylenie ekranu.

Nowe przepisy wymagają aby ustawienie monitora oraz innych elementów wyposażenia nie wymuszało niewygodnych ruchów głowy i szyi. Nowe przepisy znoszą ponadto wymóg w zakresie pokrycia ekranu warstwą antyodbiciową lub wyposażenia go w odpowiedni filtr.

Klawiatura

Rozporządzenie zmieniające wprowadza uproszczenia względem klawiatur komputerowych, które mogą być wykorzystywane w procesach pracy, przy zachowaniu wymogu w zakresie odrębności klawiatury jako urządzenia:

• konstrukcja klawiatury powinna umożliwiać użytkownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałaby zmęczenia mięśni kończyn górnych podczas pracy,
• powierzchnia klawiatury powinna być matowa, a znaki na klawiaturze powinny być kontrastowe i czytelne.

Stół, powierzchnia robocza oraz krzesła

Obowiązujące przez wiele lat przepisy rekomendowały barwę jasną stołu. Rozporządzenie zmieniające nie odnosi się już do barwy – cały czas jednak zachowano zasadę zgodnie z którą powierzchnię blatu stołu powinna być matowa. Ponadto pracownik powinien mieć zapewnioną odpowiednią przestrzeń do umieszczenia nóg pod blatem stołu oraz do przyjęcia wygodnej pozycji i możliwości jej zmiany podczas pracy.

Uchwyt na dokumenty

Jeżeli przy pracy istnieje konieczność korzystania z dokumentów, na życzenie pracownika stanowisko pracy należy wyposażyć w uchwyt na dokumenty, posiadający regulację ustawienia wysokości, pochylenia oraz odległości od pracownika.

Podnóżek na życzenie

Przepisy rozporządzenia zmieniającego przewidują, że na życzenie pracownika stanowisko pracy należy wyposażyć w podnóżek.

Stanowisko pracy

Zgodnie z nowymi wymaganiami stanowisko pracy wyposażone w monitor ekranowy powinno być tak zaprojektowane, aby pracownik miał zapewnioną dostateczną przestrzeń pracy, umożliwiającą umieszczenie wszystkich elementów obsługiwanych ręcznie w zasięgu kończyn górnych. Stanowisko powinno być tak usytuowane w pomieszczeniu, aby dostęp do niego był swobodny.

6 miesięcy na dostosowanie

Rozporządzenie zmieniające zawiera regulację przejściową na podstawie, której nałożono na pracodawców obowiązek dostosowania w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia – stanowisk pracy wyposażonych w monitory ekranowe utworzonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia do minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii określonych w załączniku do tego rozporządzenia.

Dostosowanie stanowisk pracy będzie wymagało (choć nie wynika to bezpośrednio z przepisów) współdziałania pracodawcy, służby bhp lub osoby wykonującej zadania tej służby, społecznej inspekcji pracy – jeżeli taka w zakładzie funkcjonuje, jak również lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną na pracownikami.

Rozporządzenie

Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 18 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe wejdzie w życie 17 listopada 2023.   

Rozmowa w BIZNES24

Pobierz darmowy e-book

Dowiedz się jakie zmiany w przepisach prawa pracy zaczną obowiązywać w nadchodzącym roku.

W kadrach i płacach istnieje wiele obszarów, na które trzeba zwracać szczególną uwagę. Już teraz warto przygotować się na nadchodzący rok i poznać najważniejsze modyfikacje z zakresu regulacji szeroko rozumianego prawa pracy.