Dzień wolny za święto (za 3 maja należy oddać dzień wolny?)

W maju 2025 r. obchodzimy Święto Pracy (1 maja) oraz Święto Konstytucji 3 Maja (3 maja), które przypada w sobotę. Oznacza to, że za sobotnie święto pracodawca musi „oddać” swoim pracownikom dzień wolny od pracy w innym terminie.

Dniami wolnymi od pracy w maju 2025, są:

• 1 maja (czwartek) – Święto Pracy
• 3 maja (sobota) — Święto Konstytucji 3 Maja

zgodnie z ustawą z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy.

Święta 1 i 3 maja 2025 roku przypadają odpowiednio w czwartek oraz w sobotę. W odniesieniu do pracowników, którzy nie wykonują pracy w placówkach, w których dozwolona jest praca w niedzielę lub święta – oba dni są dniami wolnymi od pracy.

Pracodawca nie ma obowiązku tzw. oddania dnia wolnego z tytułu święta przypadającego w czwartek 1 maja. Czy sytuacja pracownika wykonującego pracę w dniu 3 maja przedstawia się inaczej?

Pobierz darmowy eBook na temat czasu pracy!

Z treści artykułu dowiesz się:

• czy można pracować w święto zgodnie z harmonogramem,
• czy pracownikowi przysługuje czas wolny za pracę w święto,
• dlaczego pracodawca nie oddaje dnia wolnego za sobotę,
• co oznacza obniżenie wymiaru czasu pracy,
• jakie są zasady ustalania wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym,
• jakie okoliczności uzasadniają obniżenie wymiaru czasu pracy,
• do kiedy pracodawca powinien udzielić dzień wolny za święto w sobotę.

Praca w święto

Pracownicy, którzy wykonują pracę w placówkach, w których dopuszczalne jest wykonywanie pracy w niedzielę lub święto mogą świadczyć pracę zarówno 1 oraz 3 maja zgodnie z harmonogramem ich czasu pracy, np. w podmiocie leczniczym. Czy pracownikowi należy się dzień wolny z tytułu pracy w niedzielę lub święto?

Nie. Czas pracy pracownika obliczany jest na podstawie przepisów ustawy Kodeks pracy.

Sposób obliczania wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym został wskazany w art. 130 §1 Kodeksu pracy i wygląda on następująco:

1. należy pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie
2. dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku,

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Art. 130 §  2 Kodeksu pracy

W związku z powyższym, harmonogram pracy wspomnianego pracownika musi po prostu uwzględniać odpowiednią ilość dni oraz godzin do wypracowania w okresie rozliczeniowym. Pamiętając jednak o kolejnych zastrzeżeniach wynikającym z przepisów ustawy:

W każdym systemie czasu pracy, jeżeli przewiduje on rozkład czasu pracy obejmujący pracę w niedziele i święta, pracownikom zapewnia się łączną liczbę dni wolnych od pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym odpowiadającą co najmniej liczbie niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy przypadających w tym okresie.

Art. 147 Kodeksu pracy

oraz

Pracownik pracujący w niedziele powinien korzystać co najmniej raz na 4 tygodnie z niedzieli wolnej od pracy. Nie dotyczy to pracownika zatrudnionego w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 144 (weekendowym systemie czasu pracy).

Art. 151 (12) Kodeksu pracy

Dzień wolny za święto w sobotę

Dzień wolny za święto w sobotę tak naprawdę nie przysługuje.  Potocznie używa się sformułowania wskazującego na konieczność udzielenia pracownikowi dodatkowego dnia wolnego. 

Liczba dni kalendarzowych w maju 2025 to 31 dni. Maj to 4 pełne tygodnie i 2 dni „wystające (29 i 30 maja). Liczba dni pracujących w maju wynosi 21.

Wymiar czasu pracy w maju 2025 wynosi 160 godzin zgodnie z wyliczeniem:

• (4 tyg. x 40 godz.) = 160 godzin
• do 160 godzin należy dodać iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, tj. 160 godzin + 16 godziny (29-30.01) = 176 godziny
• od 176 godzin należy odjąć iloczyn 8 godzin i świąt przypadających zarówno 1 jak i 3 maja, czyli w inny dzień aniżeli niedziela, tj. 176 godziny – 16 godzin = 160 godzin

W związku z powyższym, pracownikowi wykonującemu pracę w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym, należy zaplanować 160 godzin pracy.

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin.

Art. 130 §  2 Kodeksu pracy

Dzień wolny za święto w sobotę, a obniżenie wymiaru czasu pracy

Przepisy Kodeksu pracy nie wskazują na konieczność oddania dnia wolnego za święto przypadające w innym dniu niż niedziela. Zgodnie z przepisami prawa pracy „każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin”. 

W praktyce, pracownik wykorzystuje taki „dodatkowy” dzień albo na swój wniosek albo w dacie wskazanej przez pracodawcę w przepisach wewnątrzzakładowych, np. w zarządzeniu dyrektora lub z regulaminie pracy. Wówczas pracodawca ma obowiązek wyznaczenia dnia wolnego w obrębie okresu rozliczeniowego. Co oznacza, że dzień wolny od pracy powinien być uwzględniony w tworzonym harmonogramie czasu pracy w okresie rozliczeniowym obowiązującym pracownika (np. w miesięcznym lub trzymiesięcznym).

Przykład:

Pracowników obowiązuje trzymiesięczny okres rozliczeniowy (kwiecień – czerwiec 2025). W trakcie tego okresu rozliczeniowego pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy powinni przepracować: 488 godzin, zgodnie z wyliczeniem:

(40 godz. × 13 tyg.) – (8 godz. × 4 święta) = 520 godzin – 32 godziny = 488 godzin

W tym przypadku, święta przypadające w dniach:

20 kwietnia niedziela – drugi dzień Wielkiej Nocy

21 kwietnia poniedziałek – poniedziałek Wielkanocny

1 maja czwartek – Święto Pracy

3 maja sobota – Święto Konstytucji 3 Maja

8 czerwca niedziela – Zielone Świątki

19 czerwca czwartek – Boże Ciało

oznaczają co do zasady dni wolne od pracy.

Obniżenie wymiaru czasu pracy, a godziny usprawiedliwionej nieobecności w pracy

Wymiar czasu pracy pracownika w obowiązującym pracownika okresie rozliczeniowym ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.

Przykład:

Pracowników obowiązuje trzymiesięczny okres rozliczeniowy (kwiecień – czerwiec 2025)). W trakcie tego okresu rozliczeniowego pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze czasu pracy powinni przepracować: 488 godziny.

Pracownik będzie wykorzystywał urlop wypoczynkowy zgodnie z planem urlopów, tj. od 1.05 – 12.05. W związku z planowaną nieobecnością w pracy, czas pracy pracownika obliczony na 3 miesięczny okres rozliczeniowy, powinien zostać obniżony o 7 dni urlopu, tj. 56 godziny (7 x 8h). Pracownik tym samym powinien przepracować: 432 godziny (488 – 56) w okresie między kwietniem a czerwcem 2025. Dodatkowe usprawiedliwione nieobecności w pracy, obniżą wymiar czasu pracy pracownika w tym okresie.

Dzień wolny za święto w sobotę do końca okresu rozliczeniowego

Wymiar czasu pracy pracownika w obowiązującym pracownika okresie rozliczeniowym musi wynosić dokładnie tyle ile wynika z obliczeń dokonanych na zasadach wskazanych powyżej. W praktyce oznacza to tyle, że wystąpienie święta w dniu wolnym innym aniżeli niedziela, jednak w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy wymaga, aby pracownikowi „oddać” dzień wolny w przeciągu danego okresu rozliczeniowego. 

Szkolenie Prawo pracy w biznesie

Jeśli uważasz, że prawo pracy jest poza Twoim zasięgiem, daj mi 20 sekund. Muszę Ci coś powiedzieć. 
Ponad 80% menedżerów i specjalistów HR stresuje się przepisami prawa pracy. Jeden błąd może oznaczać kary, konflikty w zespole i utratę zaufania. 

Jednak… tak nie musi wyglądać Twoja praca.

Wyobraź sobie dzień, w którym każda decyzja kadrowa przychodzi z łatwością. Wiesz, że działasz zgodnie z przepisami. Masz kontrolę nad procesami i ze spokojem kończysz pracę. 

Dzięki szkoleniu “Prawo pracy dla menedżerów” osiągniesz to szybciej, niż myślisz. Program jest w 100% dopasowany do Twoich potrzeb – żadnych zbędnych tematów, tylko konkretne rozwiązania, które od razu wdrożysz w swojej codziennej pracy.

Pomagam przedsiębiorcom w całej Polsce działać zgodnie z przepisami. Dołącz do setek menedżerów, którzy uwolnili się od stresu i dziś działają skuteczniej.  

Kliknij i sprawdź bezpłatnie, ile zapłacisz za szkolenie Prawo pracy dla biznesu. 

Kliknij i zdobądź wiedzę, która da Ci spokój i kontrolę w codziennej pracy.