Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika

Wypowiedzenie umowy o pracę daje możliwość rozwiązania umowy o pracę po upływie odpowiedniego czasu określonego w przepisach prawa pracy. Zarówno pracodawca jak i pracownik mogą wypowiedzieć zawartą umowę o pracę. Żadna ze stron nie musi wyrażać zgody na przyjęcie wypowiedzenia umowy o pracę; a strona składająca oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem nie powinna oczekiwać uzyskania takiej zgody.

Długość okresu wypowiedzenia

Czas wypowiedzenia, który musi upłynąć aby trwająca umowa o pracę rozwiązała się, określają przepisy Kodeksu pracy. To jak długo będzie trwał okres wypowiedzenia zależy od rodzaju zawartej umowy o pracę.

Zgodnie z art. 34 Kodeksu pracy okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:

1) 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;

2) 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;

3) 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

Okres wypowiedzenia (w przypadku umów zawieranych na czas określony i na czas nieokreślony) zależy od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Stwierdzenie „u danego pracodawcy” oznacza cały okres zatrudnienia, niezależnie od przerw w zatrudnieniu.

Zgodnie natomiast z art. 36 Kodeksu pracy okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

1) 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;

2) 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;

3) 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Wypowiedzenie umowy o pracę a poprzedni stan prawny

W przypadku umów zawartych na czas określony, które trwały w dniu 22.02.2016 i zawierały klauzulę stwierdzającą możliwość rozwiązania umowy o pracę za dwutygodniowym okresem wypowiedzenia (zasady takie funkcjonowały w poprzednim stanie prawnym), do ustalenia okresu wypowiedzenia należy stosować art. 36 Kodeksu pracy. Jednak okres zatrudnienia od którego uzależniony jest okres wypowiedzenia należy liczyć od dnia wejścia w życie znowelizowanych przepisów Kodeksu pracy czyli od dnia 22.02.2016.

Przykład:

Z pracownikiem zawarto kilka umów terminowych, tj. na okres próbny od 01.01.2013 do 31.03.2013, na czas określony od 01.04.2014 do 31.12.2015 oraz na czas określony od 01.01.2016 do 31.12.2017.

W treści drugiej umowy zawartej na czas określony zawarto klauzulę o możliwości jej wypowiedzenia za dwutygodniowym okresem wypowiedzenia.  Pracownik w dniu 16.06.2017 podjął decyzję o zmianie pracodawcy i chciałby złożyć do obecnego pracodawcy stosowne pismo wypowiadające umowę o pracę. Pracownika obowiązuje jednomiesięczny okres wypowiedzenia mimo, że na dzień 16.06.2017 jest zatrudniony u pracodawcy ponad 3 lata. Okres zatrudnienia, od którego należy liczyć okres wypowiedzenia, w tym przypadku należy liczyć od 22.02.2016. To oznacza, że pracownik na dzień 16.06.2017 zatrudniony jest u pracodawcy dłużej niż 6 miesięcy ale krócej niż 3 lata. Czyli obowiązuje go jednomiesięczny okres wypowiedzenia.

Jak liczyć okres wypowiedzenia

Bardzo istotna jest umiejętność prawidłowego obliczania okresu wypowiedzenia. Zwłaszcza pracownicy często zapominają o podstawowych zasadach, które należy stosować przy obliczaniu okresu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia wynoszący tydzień lub jego wielokrotność zawsze ale to zawsze rozpoczyna swój bieg od niedzieli i zawsze kończy się w sobotę, niezależnie od tego czy sobota jest dniem pracującym dla pracownika czy też jest dniem wolnym od pracy.

Przykład:

Pracownik złożył do pracodawcy wypowiedzenie umowy o pracę w dniu 16.06.2017. Pracownika obowiązuje dwutygodniowy okres wypowiedzenia. Bieg wypowiedzenia rozpocznie się w najbliższą niedzielę, tj. 18.06.2017 i zakończy swój bieg  w sobotę, dwa tygodnie później, czyli 01.07.2017. 01.07.2017 będzie jednocześnie ostatnim dniem zatrudnienia czyli dniem rozwiązania umowy o pracę.

Okres wypowiedzenia wyrażony w miesiącu lub miesiącach zawsze liczony jest w pełnych miesiącach kalendarzowych. Rozpoczyna się z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego i kończy z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego.

Przykład:
Pracownik złożył do pracodawcy wypowiedzenia umowy o pracę w dniu 16.06.2017. Pracownika obowiązuje 3 miesięczny okres wypowiedzenia. Bieg wypowiedzenia rozpocznie się dopiero 01.07.2017 czyli z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego. Zakończy swój bieg 30.09.2017. Czyli z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego po upływie oczywiście 3 pełnych miesięcy kalendarzowych.

Wypowiedzenie umowy o pracę – wyjątki

Zgodnie z art. 36 § 5 Kodeksu pracy jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę, że w przypadku, w którym pracownika miałby obowiązywać 2 tygodniowy okres wypowiedzenia, okres wypowiedzenia może być przedłużony do 1 miesiąca. W przypadku w którym pracownika miałby obowiązywać 1 miesięczny okres wypowiedzenia, okres wypowiedzenia może być przedłużony do 3 miesięcy.

Uwaga!

Stosowne porozumienie w tej sprawie powinno mieć odzwierciedlenie w treści podpisanej przez strony umowy o pracę. Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę.

Przykład:

Pracownik złożył do pracodawcy pismo wypowiadające umowę o pracę. Obowiązuje go 3 miesięczny okres wypowiedzenia. W trakcie okresu wypowiedzenia, strony wciąż trwającej umowy o pracę, czyli pracodawca i pracownik mogą porozumieć się co do wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę. Np. po upływie 1 miesięcznego okresu wypowiedzenia. W takim przypadku umowa o pracę rozwiązuje się po upływie 1 miesiąca, a nie 3 miesięcy okresu wypowiedzenia. Natomiast nadal umowa o pracę rozwiąże się w trybie art. 30 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy, czyli przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę

Wskazanie przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę obowiązuje jedynie pracodawcę. Wyłącznie w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Przyczyna wypowiedzenia musi być rzeczywista i konkretna.  Jak wskazuje się w orzecznictwie, podanie przyczyny pozornej jest równoznaczne z jej brakiem i skutkuje naruszeniem przepisów o wypowiadaniu umów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1999 r.,I PKN 304/99, OSNAPiUS 2001, nr 4, poz. 118.)

Pracownik, który składa pracodawcy pismo wypowiadające umowę o pracę nie musi wskazywać przyczyny podjętej decyzji. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, aby w piśmie wypowiadającym wskazać przyczyny uzasadniające wypowiedzenia umowy o pracę. Ale absolutnie przepisy prawa pracy nie obligują do tego pracownika.

Złożenie wypowiedzenia

Pracownik może złożyć do pracodawcy pismo wypowiadające umowę o pracę w każdym czasie. Nawet podczas jego nieobecności w pracy spowodowanej np. chorobą czyli przebywaniem na urlopie wypoczynkowym. Najczęściej pracownicy decydują się na przesłanie stosownego pisma za pośrednictwem operatora pocztowego, listem poleconym. Często za zwrotnym potwierdzeniem odbioru (żółta kartka).

Pracodawca natomiast nie może wypowiedzieć umowy o pracę w dowolnym momencie. Musi pamiętać, że nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy. Chyba że upłynął okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

WYPOWIEDZENIE NA PIŚMIE

Wypowiedzenie umowy o pracę złożone zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę, co do zasady powinno zostać złożone na piśmie. Przepisy Kodeksu pracy nie regulują kwestii tego, w jakim momencie takie oświadczenie uznaje się za złożone drugiej stronie. W związku z czym należy posiłkować się art. 61 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.

Uwaga!

Skuteczność złożenia pisma wypowiadającego umowę o pracę nie jest zależna od zachowania firmy pisemnej. W książce Prawo pracy first minute znajdziesz liczne wskazówki i praktyczne porady, ułatwiające współpracę w zakładzie pracy.

Orzecznictwo w sprawie formy złożenia oświadczenia

Problematyka prawidłowego złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę budzi w praktyce wiele kontrowersji. Wielokrotnie była przedmiotem rozstrzygnięć Sądu Najwyższego. Jako najciekawsze można w tym zakresie wskazać:

– uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 2 października 2002 r., III PZP 17/02, OSNP 2003, nr 20, poz. 481, zgodnie z którą doręczenie pracownikowi za pomocą faxu pisma o wypowiedzeniu umowy o pracę jest skuteczne i powoduje rozpoczęcie biegu terminu wypowiedzenia,

– wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2000 r., I PKN 631/98, OSNAPiUS 2000, nr 10, poz. 381, zgodnie z którym ustne oświadczenie woli pracodawcy przekazane pracownikowi przez bezpośredniego przełożonego jest skuteczne,

– wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1999 r., I PKN 117/99, ONSAPiUS 2000, nr 17, poz. 646, zgodnie z którym wypowiedzenie dokonane przez niewłaściwy organ osoby prawnej powoduje rozwiązanie stosunku pracy, jeżeli pracodawca podejmuje później czynności potwierdzające jego ustanie.

---

Podstawa prawna:

– Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2016.1666 t.j. z dnia 2016.10.12),

– Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.2017.459 t.j. z dnia 2017.03.02)

---

TO CIĘ NA PEWNO ZAINTERESUJE:

Przygotowałam dla Ciebie wzór pisma wypowiadającego umowę o pracę. Korzystaj śmiało i udostępniaj, na pewno przyda się Twoim znajomym i przyjaciołom!:)

WZÓR WYPOWIEDZENIA UMOWY O PRACĘ PRZEZ PRACOWNIKA

---

Zapraszam Cię do obejrzenia jednego z najczęściej oglądanych filmów na moim kanale:

JAK PRAWIDŁOWO WYPOWIEDZIEĆ UMOWĘ O PRACĘ

---

Wiesz, że rozwiązanie umowy w trybie wypowiedzenia to nie jedyna możliwość rozwiązania umowy o pracę?

Dowiedz się więcej na temat tego jakie są możliwości rozwiązania umowy o pracę:

W JAKI SPOSÓB PRACOWNIK MOŻE ROZWIĄZAĆ UMOWĘ O PRACĘ?