Czas pracy szyty na miarę
W firmach odpowiedzialność za planowanie czasu pracy może być przypisana różnym działom lub osobom, w zależności od wielkości i struktury organizacyjnej firmy:
- Dział HR (Zasoby Ludzkie): W wielu firmach dział HR jest odpowiedzialny za zarządzanie czasem pracy pracowników, monitorowanie czasu pracy, zarządzanie urlopami, nadgodzinami itp.
- Kierownicy działów: W niektórych firmach kierownicy poszczególnych działów są odpowiedzialni za planowanie czasu pracy swoich pracowników, biorąc pod uwagę potrzeby działu oraz harmonogramy produkcji lub dostaw.
- Specjaliści ds. Planowania Produkcji: W firmach produkcyjnych specjaliści ds. planowania produkcji mogą mieć kluczową rolę w harmonizowaniu czasu pracy z zapotrzebowaniem na produkcję, uwzględniając dostępność surowców, maszyn i personelu.
- Zespół Zarządzający: W niektórych firmach odpowiedzialność za planowanie czasu pracy może leżeć na zespole zarządzającym lub zarządzie, którzy podejmują strategiczne decyzje dotyczące organizacji pracy i wyznaczają ogólne cele związane z efektywnością czasu pracy.
Co łączy wszystkie powyższe grupy?
Prawdopodobnie ani jedna z tych osób nie koncentruje się wyłącznie na planowaniu i zarządzaniu czasem. Dlatego też, możliwe jest, że pojawią się następujące odpowiedzi na pytanie, dlaczego tak, a nie inaczej planuje się czas pracy:
- „u nas zawsze był taki plan …”
- „przecież jak będziemy planować zgodnie z przepisami to firma stanie”
- „nikt nie ma czasu wypełniać tych papierów….”
- „pracownik to ma być i robić!”
- „mi się wszystko w excelu zgadza…”
- „znowu coś HR-y wymyśliły?!”
W ramach niniejszej publikacji autor Paweł Wróbel podzieli się przykładami ze swojej kariery doradczej jak zwinne planowanie czasu pracy może nie tylko zaoszczędzić niezbędny czas sporządzania harmonogramów ale żeby w większym stopniu odpowiadały potrzebom konkretnym grupom pracowników, działów, jednostek organizacyjnych przedsiębiorstwa.
Zaawansowany przykład nr 1:
Opis wyzwania:
Dopasować (stworzyć) plan pracy, który umożliwi optymalny dobór personelu bez ciągłym zmian w harmonogramach według poniższej specyfiki:
- Pracownicy przygotowują wyroby do wypalania w piecu każdego dnia w tygodniu ciągu dwóch zmian, które trwają 06:00-14:00, 14:00-22:00 oraz 22:00-06:00. Po 16 godzinach pracy następują 8 godzina zmiana poświęcona na cykl pracy pieca, gdzie nie ma potrzeby obecności pracowników, kombinacje ułożeń zmian pracy i cyklu pracy pieca:
- praca: 22:00-06:00 i 06:00-14:00, piec: 14:00-22:00,
- praca: 06:00-14:00 i 14:00-22:00, piec: 22:00-06:00,
- praca: 14:00-22:00 i 22:00-06:00, piec: 06:00-14:00.
Godziny rozpalania pieca są codziennie przesuwane o jedną godzinę do przodu. Cykl powtarza się co 24 dni. Godziny pracy pieca definiują pracę zmianową poprzedzającą rozpalanie. Nie więcej niż 4 zmiany nocne z rzędu. Schemat powinien przestrzegać dobowych oraz tygodniowych odpoczynków.
Wynik prac:
Ze względu na tajemnice przedsiębiorstwa nie o wszystkich aspektach można wspomnieć w ramach tego artykułu jednak jedna z zaproponowanych opcji przedstawia się następująco:
Powyższy schemat czyli powtarzalny rozkład czasu pracy zapętla się co każde 72 dni. Oznacza to, że przykładowy pracownik reprezentujący przez wiersz nr 1 zna swój grafik min. 72 dni do przodu.
Oczywiście jeden wiersz może oznaczać grupę pracowników (brygadą) realizujących pracę w ramach jednego z trzech powyżej zilustrowanych wierszy.
Bardziej zaawansowani czytelnicy mogą dostrzec, że zaprezentowany schemat czasu pracy może nie zapewnić zgodnie z przepisami co 4 niedzieli wolnej „Błędy w planowaniu czasu pracy, o których możesz nie wiedzieć” Należy jednak zaznaczyć, że ze względu na liczną załogę te dni wolne były wskazywane indywidualnie każdemu pracownikowi.
Co jeżeli w mojej firmie nie mam, aż tak bardzo zaawansowanych problemów?
Podejście optymalizujące czas pracy można stosować w każdej firmie i każdej branży. W pierwszej kolejności powinien zostać określony cel biznesowy:
- Dopasowanie planu do realizacji procesu produkcyjnego (jak przykład powyżej),
- Polepszenie work-life-balance pracowników przez zapewnienie wolnych weekendów,
- Zapewnienie zmiennej liczby pracowników w ciągu trwania doby,
- Lub inny
W drugim kroku są to pytania:
- Jaka może być maksymalna liczba dni pracy z rzędu?
- Czy plan może przewidywać przejście na inną zmianę bez dnia wolnego pomiędzy?
- Sugerowany minimalny odpoczynek po porze nocnej?
- Czy schemat powinien zakładać „prawdziwy weekend” tj. sobota, niedziela wolny od pracy min. raz w miesiącu?
- Czy schemat powinien zakładać „długi weekend” tj. piątek, sobota, niedziela wolny od pracy min. raz w miesiącu?
Tak określone warunki brzegowe pozwolą dobrać najbardziej adekwatny rozkład czasu pracy nie tylko w produkcji ale i innych branżach. Za przykład mogą posłużyć poniższe wyzwania:
- Nieliczne zespoły pracowników IT – gdzie w ramach umowy z klientami należy zapewnić minimalną obsadę w godzinach nocnych,
- Wodociągi, gazownie, naprawa wind – gdzie należy zapewniać całodobową obsadę i reagować na wezwania,
- Sklepy, magazyny – gdzie w „godzinach szczytu” potrzebna jest większa liczba osób niż w reszcie dnia,
Jeżeli zauważasz, że czas pracy w Twojej firmie można zoptymalizować ale nie wiesz jak to zrobić umów się na bezpłatne spotkanie on-line https://linktr.ee/czas_pracy
Czas pracy w praktyce
Zastosowanie przepisów dotyczących czasu pracy w praktyce to nie lada...
Czas pracy w praktyce – odpowiedzi na pytania uczestników webinaru
W dniu 25 października 2023, odbył się webinar: Czas pracy dla pracodawców....
Artykuł dla menadżerów – równoważny czas pracy
Równoważny system czasu to taki system, który pozwala na przedłużenie tzw....