Po co oświadczenie pracownika o braku zamiaru korzystania z urlopu rodzicielskiego?

Co mówi przepis?

Na mocy Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2025 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków:

Wniosek, o którym mowa w art. 182^1d § 1 Kodeksu pracy (o udzielenie pracownikowi – rodzicowi dziecka urlopu rodzicielskiego lub jego części zawiera:

• imię i nazwisko pracownika;

• wskazanie okresu dotychczas wykorzystanego urlopu rodzicielskiego lub zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego oraz liczby wykorzystanych części urlopu rodzicielskiego lub liczby wniosków o zasiłek macierzyński za okres odpowiadający części urlopu rodzicielskiego;

• wskazanie okresu, na który ma być udzielony urlop rodzicielski lub ma być udzielona jego część.

Do wniosku dołącza się:

1.odpis skrócony aktu urodzenia dziecka (dzieci) lub zagraniczny dokument potwierdzający urodzenie dziecka (dzieci), wydany przez uprawniony organ dokonujący rejestracji urodzenia w danym kraju, albo kopie tych dokumentów;

2. oświadczenie pracownika o braku zamiaru korzystania z urlopu rodzicielskiego albo z zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego przez drugiego z rodziców dziecka przez okres wskazany we wniosku albo o okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z urlopu rodzicielskiego albo z zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w okresie objętym wnioskiem;

3. kopię zaświadczenia, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2024 r. poz. 1829), w przypadku gdy wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego lub jego części dotyczy urlopu rodzicielskiego w wymiarze, o którym mowa w art. 182^1a § 2 Kodeksu pracy.

W skrócie, pracownik składając wniosek o urlop rodzicielski (lub zasiłek macierzyński za ten okres), musi dołączyć:

oświadczenie dotyczące drugiego rodzica dziecka – czyli:

• czy ten drugi rodzic NIE zamierza korzystać z urlopu w danym czasie (brak zamiaru),
  
• albo czy zamierza korzystać – i wtedy w jakim okresie.
  

Po co to oświadczenie, skoro oboje mogą jednocześnie?

To nie jest zakaz jednoczesnego korzystania, tylko mechanizm kontroli i koordynacji.

ZUS (albo pracodawca) musi wiedzieć:

• czy nie przekroczono łącznego limitu urlopu rodzicielskiego (np. 41 tygodni przy jednym dziecku),
  
• kto i kiedy korzysta z którego fragmentu urlopu (ważne np. przy ustalaniu prawa do zasiłku).
  

Przykład:

Rodzice mają 41 tygodni urlopu rodzicielskiego do podziału (przy jednym dziecku).
Mogą:

• korzystać z niego kolejno (np. 20 tygodni mama, 21 tygodni tata),
  
• korzystać w tym samym czasie (np. po 20 tygodni równolegle, czyli razem wykorzystują 40 z 41 tygodni),
  
• ale nie mogą „przekroczyć” łącznego limitu.
  

Dlatego właśnie:
Gdy jeden z rodziców składa wniosek o urlop rodzicielski, ZUS i pracodawca potrzebują informacji, czy drugi rodzic również planuje urlop w tym samym czasie.
To oświadczenie nie ma na celu zakazania współdzielenia urlopu, tylko:

• zabezpieczenie limitów,
  
• uniknięcie nadużyć,
  
• ustalenie podstawy do wypłaty zasiłku.
  

Oboje rodzice mogą mieć urlop rodzicielski równocześnie.
Ale — nadal muszą koordynować terminy i informować o tym ZUS/pracodawcę, żeby nie przekroczyć wspólnego limitu i żeby zasiłki były przyznane zgodnie z prawem.Ten przepis nie zabrania, tylko wymaga jasnej informacji o planach drugiego rodzica.

Zaproś mnie na szkolenie

Weź udział w szkoleniu dopasowanym do Twoich potrzeb i zyskaj pewność w działaniu. W krótkim czasie nauczysz się, jak podejmować decyzje zgodnie z przepisami, minimalizując ryzyko i stres.