Co to jest telepraca

Zatrudnianie pracowników w formie telepracy jest jedną z form świadczenia pracy, która zyskuje na popularności ze względu na elektronizację życia. Przepisy dotyczące wykonywania pracy przez telepracowników znalazły swoje miejsce w rozdziale IIb ustawy – Kodeks pracy. Co to jest telepraca?

Telepraca – definicja

Zgodnie z przepisami telepracą jest praca wykonywana regularnie poza zakładem pracy z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Definicji środków komunikacji elektronicznej należy szukać w przepisach o świadczeniach usług drogą elektroniczną.

Środki komunikacji elektronicznej są to rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumiewanie się na odległość, przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną.

Korzyści z telepracy

Pracownik może świadczyć pracę w formie telepracy we własnym domu, jak również w specjalnie przystosowanym do tych celów – telecentrum. Wykonywanie pracy w formie telepracy w domu niesie za sobą wiele korzyści. Jest to szczególnie interesująca forma zatrudnienia dla osób wychowujących dzieci, gdyż umożliwia łączenie wykonywania pracy z opieką nad dziećmi i nie pochłania czasu na dojazdy do pracy.

Wykonywanie pracy w formie telepracy jest szczególnie korzystne dla osób wykonujących wolny zawód. Zwłaszcza gdy wymaga od tych osób jedynie osiągnięcia określonego rezultatu, np. napisania artykułu, stworzenia oprogramowania czy przygotowania tłumaczenia.

Oczywiście, wykonywanie pracy w formie telepracy może nieść pewne zagrożenia. Dotyczy to przede wszystkim poczucia izolacji, wykluczenia, braku kontaktu ze współpracownikami oraz przenikania się pracy z życiem domowym.

Pracownik wykonuje telepracę jedynie w wyniku osiągniętego porozumienia między nim a pracodawcą.

Uzgodnienia między stronami umowy o pracę o wykonywaniu telepracy mogą być:

• zawarte przy zawieraniu umowy o pracę z nowozatrudnionym pracownikiem,
• zawarte w trakcie zatrudnienia.

Telepraca nowozatrudnionego pracownika

W przypadku rozpoczęcia przez nowozatrudnionego pracownika wykonywania pracy w formie telepracy w umowie o pracę należy dodatkowo określić warunki wykonywania pracy w warunkach telepracy.

Dokument potwierdzający na piśmie warunki zatrudnienia powinien być rozszerzony o określenie jednostki organizacyjnej pracodawcy, w której strukturze znajduje się stanowisko telepracownika. Należy wskazać osoby lub organ odpowiedzialne za dokonywanie czynności z zakresu czasu pracy. Również uwzględniamy w nim organy upoważnione do przeprowadzania kontroli w miejscu pracy.

Zmiana warunków w trakcie zatrudnienia

Do zmiany warunków zatrudnienia w trakcie zatrudnienia może dojść z inicjatywy zarówno pracodawcy, jak i pracownika. Natomiast wprowadzenie pracy w formie telepracy może być zawarte jedynie na mocy porozumienia stron. W tym przypadku pracodawca również jest zobowiązany do poinformowania pracownika o jego uprawnieniach i przekazania rozszerzonej informacji o warunkach zatrudnienia.

Nie jest dopuszczalne, aby pracodawca w wyniku jednostronnej zmiany warunków pracy i płacy powierzył pracownikowi wykonywanie pracy w formie telepracy na okres do 3 miesięcy w roku.

Związki zawodowe

Warunki wykonywania telepracy należy uzgodnić w porozumieniu z działającymi u danego pracodawcy zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeśli u pracodawcy nie działają związki zawodowe, warunki wykonywania telepracy określa się w regulaminie po konsultacji z przedstawicielami pracowników.

Rezygnacja z telepracy

Pracownik, z którym zawarto porozumienie w sprawie rozpoczęcia telepracy w trakcie zatrudnienia, może w każdym momencie zatrudnienia zawnioskować o przywrócenie poprzednich warunków pracy.

Warto pamiętać, że obie strony stosunku pracy mogą wystąpić z wnioskiem w sprawie rezygnacji z wykonywania pracy w formie telepracy.

Wniosek w sprawie rezygnacji jest wiążący dla drugiej strony stosunku pracy jedynie w przypadku złożenia go w terminie 3 miesięcy od dnia rozpoczęcia wykonywania telepracy.

Wniosek złożony po tym terminie powoduje, że pracodawca powinien w miarę możliwości przychylić się do wniosku pracownika. Natomiast jeśli to pracodawca rezygnuje z telepracy, przywrócenie poprzednich warunków może nastąpić w trybie wypowiedzenia zmieniającego.

Telepraca a obowiązki pracodawcy 

Na pracodawcy, który umożliwia pracownikowi wykonywanie pracy w formie telepracy, ciąży szereg obowiązków, takich jak: dostarczenie telepracownikowi odpowiedniego sprzętu, ubezpieczenie tego sprzętu, pokrycie kosztów związanych z instalacją, serwisem i eksploatacją sprzętu oraz zapewnienie pomocy technicznej i niezbędnych szkoleń w zakresie obsługi sprzętu, a także wypłatę ekwiwalentu pieniężnego w przypadku, w którym pracownik będzie wykonywał pracę na własnym sprzęcie.

Telepraca wykonywana w domu pracownika nie zwalnia pracodawcy z obowiązków w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Kodeks pracy zwalnia pracodawcę jedynie z kilku obowiązków. wyraźnie wskazanych przepisami.

Pamiętaj!
Pracodawca może dokonywać kontroli w miejscu wykonywania pracy telepracownika.

Kontrole mogą obejmować wykonywanie pracy, przeprowadzenie inwentaryzacji czy konserwacji sprzętu lub kwestii związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy. Taka kontrola jest możliwa wyłącznie za uprzednią zgodą pracownika.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U.2014.1502 j.t.)
• Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U.2013.1422 j.t.)